သဃၤာယနာသံုးတန္​

သဗၺညဳတဉာဏ္ေတာ္ရွင္ဘုရားသခင္သည္ မဟာသကၠရာဇ္ (၁၀၃)ခု၊ ကဆုန္လျပည့္ ေန႔တြင္ ဖြားဖက္ေတာ္ျဖစ္ေသာ မဟာေဗာဓိပင္ရင္း၌ ဘုရားအျဖစ္သို႔ေရာက္ေတာ္မူခဲ့၏။ ဘုရားရွင္ပရိနိဗၺာန္စံလြန္ေတာ္မူၿပီး (၃) လအၾကာတြင္ အရွင္မဟာကႆပေထရ္၊ အရွင္ဥပါလိေထရ္ႏွင့္ အရွင္အာနႏၵာေထရ္တို႔အမွဴးရွိေသာ ရဟႏၱာမေထရ္ျမတ္ ငါးရာတို႔သည္ ရာဇၿဂိဳဟ္ျပည့္ရွင္ ဘုရင္အဇာတသတ္၏ ပံ့ပိုးမႈျဖင့္ ပထမသဂၤါယနာ တင္ေတာ္မူခဲ့ၾက၏။

မွန္၏။ ဘုရားရွင္သည္ ေန႔ညမနား တရားေဒသနာေတာ္တို႔ကို ေဟာေတာ္မူခဲ့ရာတြင္ ကာလ၊ ေဒသ၊ ပုဂၢလအားေလ်ာ္စြာ ေဟာေတာ္မူခဲ့ရ၏။ ထိုတရား ေဒသနာေတာ္တို႔ကို မေပ်ာက္ပ်က္ေစရန္ အဘယ္တရားေတာ္ကို အဘယ္အရပ္ေဒသ၌ အဘယ္ပုဂၢိဳလ္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ အဘယ္သို႔ေသာ အေၾကာင္းအတၳဳပၸတၱိေၾကာင့္ ေဟာေတာ္မူ ခဲ့ေၾကာင္းမွတ္တမ္းတင္ႏိုင္ၾကရန္ အလြန္ွအေရးႀကီးလွ၏။ ဤသို႔ျဖင့္ ဘုရားေဟာ ေဒသနာေတာ္မ်ားကို ေဆာင္ထားမွတ္သားရလြယ္ကူႏိုင္ပါေစျခင္းအက်ိဳးငွါ..

(၁) ဓမၼ ႏွင့္ ဝိနယ ဟူ၍ ႏွစ္စုႏွစ္ပံုျပဳ၍လည္းေကာင္း၊

(၂) သုတၱန္၊ ဝိနည္း၊ အဘိဓမၼာ ဟူ၍သံုးစုသံုးပံုျပဳ၍လည္းေကာင္း၊

(၃) ဒီဃနိကာယ္၊ မဇၥ်ိမနိကာယ္၊ သံယုတၱနိကာယ္၊ အဂၤုတၱရနိကာယ္၊ ခုဒၵကနိကာယ္ဟူ၍ ငါးစုငါးပံုျပဳ၍လည္းေကာင္း ပထမသဂၤါယနာတင္ေတာ္မူႏိုင္ခဲ့ၾက ေလသည္။

ဒုတိယသဂၤါယနာႏွင့္ ဂိုဏ္းကြဲမႈ

ပထမသဂၤါယနာတင္အၿပီး ႏွစ္ေပါင္းတစ္ရာခန္႔ၾကာေသာအခါ ဝဇၨီတိုင္းသားရဟန္းမ်ား၏ ဝိနည္းေတာ္အခ်ိဳ႕ကို ျပင္ဆင္မႈေၾကာင့္ အရွင္ယသမေထရ္၊ အရွင္ေရဝတ၊ အရွင္သဗၺကာမိမေထရ္တို႔ အမွဴးရွိေသာ ရဟႏၱာမေထရ္ျမတ္ ခုနစ္ရာတို႔သည္ ေဝသာလီျပည့္ရွင္ ဘုရင္ကာလာေသာက၏ ေထာက္ပံ့မႈျဖင့္ ဒုတိယသဂၤါယနာကို (၈)လတိုင္တိုင္ တင္ေတာ္မူခဲ့ၾကေလသည္။

ဝိနည္းေတာ္အခ်ိဳ႔ကို ျဖဳတ္ႏႈတ္ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္လိုၾကေသာ ဝဇၨီတိုင္းသား ရဟန္းေတာ္ တစ္ေသာင္းခန္႔တို႔ကလည္း အရွင္ယသမေထရ္တို႔ႏွင့္စင္ၿပိဳင္ ေကာသဗၺီျပည္၌ ဒုတိယ သဂၤါယနာကို တင္ခဲ့ၾက ေလသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ဒုတိယသဂၤါယနာေနာက္ပိုင္းတြင္ ျပင္ဆင္ ျဖည့္စြက္သည္ကို လိုလားေသာ အုပ္စုႏွင့္ မူရင္းအတိုင္း ထားရွိလိုေသာ အုပ္စုဟူ၍ သံဃ အုပ္စုႀကီးႏွစ္စု ျဖစ္ေပၚခဲ့ေလသည္။

ျပင္ဆင္လိုေသာအုပ္စုကို (အင္အားမ်ား၍) မဟာသံဃိက ဟု ေခၚဆိုၿပီး၊ မူရင္းအတိုင္းထားလိုေသာ အုပ္စုကိုမူ (ေရွးအရွင္မဟာကႆပေထရ္တို႔ တင္ခဲ့သည့္ မူအတိုင္းသာထားလိုေသာေၾကာင့္) ေထရဝါဒ ဟု ေခၚဆိုလာခဲ့ၾကေလသည္။ မဟာသံဃိကအုပ္စုသည္ မဟာယာန၏အစျဖစ္ၿပီး တတိယသဂၤါယနာေနာက္ပိုင္းတြင္မူ မဟာယာနဟူေသာအမည္ျဖင့္ ပို၍ထင္ရွား လာခဲ့ေလသည္။

တတိယသဂၤါယနာ

ဒုတိယသဂၤါယနာေနာက္ပိုင္းတြင္ ေထရဝါဒႏွင့္ မဟာသံဃိက အုပ္စုႏွစ္ရပ္လံုးသည္ စာသင္တိုက္ႀကီးငယ္မ်ားကို တည္ေထာင္ၾကရင္း သာသနာေတာ္ျပန္႔ပြါးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို အင္တိုက္အားတိုက္ပင္ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္လာခဲ့ၾကေလသည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ ဧကရာဇ္ျဖစ္ေသာ သီရိဓမၼာေသာကမင္းႀကီးသည္ သာသနာေတာ္ကိုသက္ဝင္ ၾကည္ညိုၿပီးသည့္ေနာက္ပိုင္းတြင္ သာသနာေတာ္မွအပျဖစ္ေသာ ျဗဟၼဏဝါဒီတို႔ အေနအစားခက္ခဲပင္ပန္းလာသျဖင့္ သာသနာေတာ္အတြင္းသို႔ တစ္ဖက္လွည့္ျဖင့္ ဝင္ေရာက္ပူးသတ္လာခဲ့ၾကေလသည္။

ဗုဒၶအဆံုးအမ သာသနာေတာ္ကို မူလကပင္ျဖည့္စြက္ျပင္ဆင္လိုသူမ်ားရွိေနရသည့္အထဲ ေခတ္မေကာင္း၍ ရဟန္းျပဳလာၾကေသာ ျဗဟၼဏဝါဒီတို႔ကလည္း ၎တို႔၏ဝါဒမ်ားကို ေရာေႏွာပူးသတ္ေဟာေျပာလာၾကေလရာ သာသနာေတာ္၏ သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္မႈမ်ား တျဖည္းျဖည္း ဆုတ္ယုတ္လာခဲ့ရေလသည္။ ဤအခ်က္ကို သိျမင္ေတာ္မူၾကေသာ အရွင္မဟာေမာဂၢလိပုတၱတိႆေထရ္ မေထရ္ျမတ္ အမွဴးရွိေသာ မေထရ္ျမတ္ အပါး တစ္ေထာင္ တို႔သည္ သီရိဓမၼာေသာကမင္းႀကီး၏ အေထာက္အပံ့ျဖင့္ တတိယသဂၤါယနာကို တင္ေတာ္မူခဲ့ၾကရျပန္ေလသည္။

တတိယသဂၤါယနာႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး သံဂါယနာသမိုင္းစံုစာအုပ္၌ေဖာ္ျပပါရွိေသာ စာဆိုေတာ္ ဦးယာ၏ တတိယသဂၤါယနာတင္ အံခ်င္းကို ကူးယူေဖာ္ျပလိုပါသည္။

တတိယသဂၤါယနာတင္ အံခ်င္း

မင္းခ်င္းေလ။ ဝဇၨီတိုင္းခ်ာ၊ ျပည္ေဝသာဝယ္၊ ကာလာမင္းေနာက္၊ ဆဲ့ကိုးေယာက္တြင္၊ မင္းေျမွာက္စိမ့္ရန္၊ ပုဏၰားဖန္သည္၊ စႏၵဂုတ္ေျမး၊ ဗိႏၶဳေသြးဟု၊ ဘုန္းေက်းဇူးဟုန္၊ ေျမမိုးတုန္မွ်၊ ေရွးကုန္သည္ျဖစ္၊ ဘဝစစ္က၊ ပ်ားႏွစ္ရသာ၊ ကုသိုလ္ပါသည့္၊ ဓမၼာေသာက၊ နရိႏၵလွ်င္၊ မဇၥ်ဘူမိ၊ ပါဋလိဝယ္၊ ဆယ္ဒိသာလံုး၊ အာဏာက်ံဳးသား၊ ေပါင္းရံုးမ်ားစြာ၊ ေဇာပုပၸါတြင္၊ (ဗ်ည္း,တိ,ဒြါတြင္)၊ မဟာေမာဂၢလိပုတၱ၊ ေထရ္တိႆတို႔၊ ဓမၼမင္းအား၊ နိမန္ၾကား၍၊ လက္သားအရဟန္၊ တစ္ေထာင္မွန္ႏွင့္၊ ဗိမာန္ရတနာ၊ က်ယ္ဝန္းစြာသည္၊ ေသာကာရာမ၊ ေရႊေက်ာင္းလွထက္၊ တတိယသဂၤါယနာ၊ အာကာေဖာ္ျပ၊ တင္ကုန္ၾကသည္၊ သံုးလယုတ္တစ္ႏွစ္တည့္ေလး။ သူေကာင္းေဖာ္ေရြ မင္းခ်င္းတို႔။ ။

တတိယသဂၤါယနာအၿပီးတြင္ သာသနာေတာ္ျပန္႔ပြါးစည္ပင္ရာေသာ အေၾကာင္းကို ေမွ်ာ္ေတြးမိၾကရကား ရွင္မဟာမဟိႏၵစေသာ မေထရ္တို႔အား ကိုးတိုင္းကိုးဌာနသို႔ သာသနာျပဳ ေစလႊတ္ၾကျပန္ေလသည္။ (ဤေဆာင္းပါး၌ သီရိလကၤာသို႔ ဒကၡိဏသာခါ သီရိမဟာေဗာဓိပင္ျမတ္ ေရာက္လာပံုကိုသာ ျပဆိုမည္ျဖစ္ရကား မေထရ္ျမတ္တို႔၏ ကိုးတိုင္းကိုးဌာန သာသနာျပဳေတာ္မူခဲ့ပံုမ်ားကို လ်စ္လ်ဴရႈခဲ့ရပါအံ့။)

သီရိလကၤာသို႔ မဟာေဗာဓိပင္၏ ေတာင္ဘက္အကိုင္းကိုပင့္ေဆာင္ယူလာေသာ သဃၤမိတၱာေထရီပံု ပန္းခ်ီကား

ဒကၡိဏသာခါ သီရိလကၤာသို႔ၾကြေရာက္ျခင္း

ထိုသို႔ ကိုးတိုင္းကိုးဌာနသာသနာျပဳၾကြေတာ္မူၾကရာတြင္ သီရိဓမၼာေသာကမင္းႀကီး၏ သားေတာ္ အရွင္မဟာမဟိႏၵမေထရ္အမွဴးျပဳေသာ သံဃာေတာ္ (၆)ပါးတို႔သည္ သီရိလကၤာသို႔ ၾကြေတာ္မူၾကရ၏။ သီရိလကၤာျပည့္ရွင္ ေဒဝါနံပိယတိႆမင္း၏ မိဖုရား အႏုဠာေဒဝီကို ရဟန္းခံေပးရန္အေၾကာင္းေပၚေပါက္လာေသာအခါ မဟိႏၵေထရ္သည္ ညီမေတာ္ျဖစ္ေသာ သဃၤမိတၱာေထရီကို ဒကၡိဏသာခါ ေဗာဓိပင္ျမတ္ႏွင့္တကြ သီရိလကၤာသို႔ပင့္ေခၚေစေလသည္။

အရွင္မဟာေမာဂၢလိပုတၱတိႆမေထရ္ျမတ္၏ မိန္႔ေတာ္မူခ်က္အရ ဘုရားသခင္ အဓိ႒ာန္ျပဳေတာ္မူခဲ့သည္ကို ၾကားနာရေသာ သီရိဓမၼာေသာကမင္းသည္ သံဃာေတာ္ အေပါင္းကိုပင့္ေဆာင္၍ ဘုရားပြင့္ေတာ္မူရာ မူလမဟာေဗာဓိပင္ရွိရာသို႔ ၾကြေရာက္ေတာ္ မူေလသည္။ မင္းႀကီးသည္ ေဗာဓိပင္ျမတ္ကို ေမာ္ၾကည့္လိုက္ေသာအခါ ေဗာဓိပင္၏ပင္စည္ ႏွင့္ ဒကၡိဏသာခါ လကၤ်ာေတာင္ကိုင္း၏ ေလးေတာင္ခန္႔မွ်ကိုသာ ျမင္ရ၍ က်န္ေသာအကိုင္း အခက္တို႔ကို မေတြ႔ျမင္ရေတာ့ေခ်။

ထိုသို႔ေသာ တန္ခိုးျပာဋိဟာကိုေတြ႔ျမင္ရသျဖင့္ ေဗာဓိပင္ျမတ္ကို အဘိသိက္သြန္းေလာင္း ၿပီးလွ်င္ မင္းစည္းစိမ္ျဖင့္ပူေဇာ္ေလသည္။ ထို႔ေနာက္ မင္းႀကီးသည္ ေဗာဓိပင္ျမတ္အား လကၤ်ာရစ္သံုးႀကိမ္လွည့္လည္ ရွိခိုးၿပီးလွ်င္ ေရႊစုတ္တံျဖင့္ လက်ၤာေတာင္ကိုင္း၌ အေရးအသား အမွတ္သေကၤတကိုျပဳၿပီး “`ဤေဗာဓိပင္ျမတ္သည္ သီရိလကၤာ၌ တည္ေတာ္မူလတ္အံ့၊ ငါသည္လည္း ဗုဒၶသာသနာေတာ္၌ ယံုမွားကင္းစြာ ၾကည္ညိုသည္ ျဖစ္ျငားအံ့၊ ေဗာဓိပင္၏ေတာင္ဘက္အကိုင္းျမတ္သည္ အလိုလိုပင္ျပတ္ေၾကြ၍ ေရႊအိုး၌ တည္ပါေစသတည္း” ဟု သစၥာအဓိ႒ာန္ျပဳေတာ္မူေလသည္။

ထိုအခါ မဟာေဗာဓိပင္၏ ေတာင္ဘက္အကိုင္းသည္ မင္းႀကီးေရးျခယ္ထားရာေနရာမွ သူ႔အလိုလို ျပတ္ေၾကြ၍ အသင့္ျပဳလုပ္ထားေသာ နံသာေပ်ာင္းတို႔ျဖင့္ျပည့္သည့္ ေရႊအိုး၌ တည္ေတာ္မူလာေလသည္။ ထိုအကိုင္းျမတ္သည္ ဆယ္ေတာင္အရွည္ရွိ၏။ အသီးငါးလံုးပါဝင္ေသာ ေလးေတာင္ခန္႔ရွိေသာ အကိုင္းမ ငါးခုပါဝင္၏။ အကိုင္းငယ္ေပါင္း တစ္ေထာင္ပါဝင္၏။

မင္းႀကီးသည္ မူလေရးသားအပ္ေသာ အေရးေၾကာင္း၏အေပၚ လက္သံုးသစ္ခန္႔မွ်အကြာ၌ ေနာက္ထပ္အေရးအသားကို ေရးဆြဲျပန္ရာ ထိုေနရာမွ အဖုတို႔ေပၚထြက္လာၿပီးလွ်င္ အျမစ္ႀကီး ဆယ္ခုတို႔ ျဖစ္ေပၚလာၾကေလသည္။ ထို႔ေနာက္ ေနာက္ထပ္အေရးအသား ကိုးခုတို႔ကို ထပ္မံေရးဆြဲျပန္ရာ အျမစ္ေပါင္း ကိုးဆယ္တို႔ ထပ္မံေပၚထြက္ လာၾကျပန္ေလသည္။

သီရိဓမၼာေသာကမင္းႀကီးသည္ ဝမ္းေျမာက္ျခင္းႀကီးစြာျဖစ္ရကား က်ယ္ေလာင္စြာ ေအာ္ဟစ္ ျမဴးတူးရွာေလသည္။ ရဟန္းေတာ္အေပါင္းတို႔က သာဓုေခၚၾကကုန္၏။ အလံုးစံုေသာ မင္းပရိတ္သတ္တို႔၏ ေကာင္းခ်ီးေပးသံတို႔ကား မဆံုးႏိုင္ေခ်ၿပီ။ နတ္ျဗဟၼာအေပါင္းတို႔၏ သာဓုေခၚသံတို႔သည္လည္း ပဲ့တင္ထပ္မွ် ရွိေလေတာ့သည္။

ငလ်င္လႈပ္ျခင္း၊ နတ္တို႔၏တူရိယာသံတို႔ကို ၾကားၾကရျခင္းစသည္တို႔ျဖင့္ အုတ္အုတ္ က်က္က်က္ရွိေနၾကစဥ္ ဘုရားသခင္အဓိ႒ာန္ျပဳေတာ္မူခဲ့သည့္အတိုင္း ေဗာဓိသီး ငါးလံုးတို႔မွ ေရာင္ျခည္ေတာ္မ်ားထြက္ေပၚကြန္႔ျမဴး၍ ဒကၡိဏသာခါ ေဗာဓိပင္ျမတ္သည္ ေကာင္းကင္သို႔ ပ်ံတက္၍ ဆီးႏွင္းတိမ္တိုက္ထဲ၌ (၇)ရက္တိုင္တိုင္ တည္ေနေလသည္။ (၇)၇က္ျပည့္ေသာေန႔၌ ေရႊဖ်င္းအိုး၌ျပန္၍ တည္လာေသာအခါ မင္းႀကီးသည္ ဝမ္းေျမာက္ျခင္း ႀကီးစြာျဖစ္ရကား ဒကၡိဏသာခါေဗာဓိပင္ျမတ္ကို အဘိက္သိက္ သြန္းေလာင္းၿပီးလွ်င္ မင္းစည္းစိမ္ျဖင့္ ပူေဇာ္ျပန္ေလသည္။

ထို႔ေနာက္ေဗာဓိပင္ျမတ္ကို ပါဋလိပုတ္ျပည္သို႔ပင့္ေဆာင္ယူခဲ့ၿပီးလွ်င္ သမီးေတာ္ သဃၤမိတၱာ ေထရီသို႔အပ္ႏွံ၍ သီရိလကၤာသို႔ ပင့္ေဆာင္ယူႏိုင္ျပီျဖစ္ေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားေလသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ သဃၤမိတၱာေထရီပင့္ေဆာင္ယူလာခဲ့ေသာ ဒကၡိဏသာခါ ေဗာဓိပင္ျမတ္သည္ ကမၻာ့ သက္တမ္းအရွည္ဆံုး သစ္ပင္အျဖစ္ရပ္တည္ရင္း လကၤာသူလကၤာသား ဗုဒၶဘာသာဝင္ ဒကာ/မမ်ားတို႔၏ (ဘုရားပြင့္ေတာ္မူရာ မူလမဟာေဗာဓိပင္၏ လက်ၤာေတာင္ကိုင္းအစစ္ျဖစ္ေသာ ေဗာဓိပင္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဘုရားကိုယ္စားေတာ္အျဖစ္) ပူေဇာ္မႈအမ်ိဳးမ်ိဳးကိုခံယူရင္း ဆက္လက္ ရွင္သန္ဆဲ ရွိေနပါေတာ့သတည္း။

အပိုင္း (၂၁)ကိုဆက္ေရးပါမည္။ အရွင္ဝိသာရဒ (ရမၼာဝတီ)

Comments

Popular posts from this blog

ပဌာန်းတရားတော်

စကားထာ

ဘာသာစကားဆိုင္​ရာ စာအုပ္​မ်ား